Paul wordt voorzitter van de New Orleans Chess Club en Charles Amedee Maurian de secretaris.
In januari speelt Paul vier partijen tegen Judge Meek, en wint ze allemaal.
Op 7 april krijgt Paul zijn Bachelor of Laws (L.L.B.) van de University of Louisiana. Hij spreekt dan vloeiend Engels, Frans, Spaans en Duits. Hij is dan niet oud genoeg om als advocaat aan te treden (wettelijke leeftijd daarvoor is 21 jaar). Er wordt beweerd dat Paul bijna de gehele Louisiana Civil Code uit het hoofd kent.
In april krijgt Paul een uitnodiging van de New York Chess Club om mee te doen aan het First American Chess Congress in New York, te houden in oktober. Het doel van dit congres is “of ascertaining the feasibility and propriety of a general assemblage of the chess players resident in America.”
Het congress zou bestaan uit 3 verschillende toernooien: the Grand Tournament, the Minor Tournament, en the Problem Tournament.
In eerste instantie wees Paul de uitnodiging af vanwege het recente overlijden van zijn vader, maar zijn oom Ernest drong er op aan dat hij toch zou gaan. Toen het telegram waarin Paul’s deelname werd bevestigd in New York aankwam, verklaarde Louis Paulsen (1833-1891) dat Paul er vandoor zou gaan met de eerste prijs.
Zie meer over Paulsen hieronder.
Judge Meek was dezelfde mening toegedaan, maar kreeg als repliek: “Because he beats you, Judge, you think he must necessarily beat everyone else.”
Op 23 september vertrekt Paul aan boord van de stoomboot Benjamin Franklin naar Cincinnati, waar hij een paar dagen later aankomt. Van daar met de trein naar New York City, waar hij 4 oktober arriveert en zijn intrek neemt in het St. Nicholas Hotel.
Op 5 oktober, voordat het Grand Tournament zou starten, was er in de New York Chess Club (19 East 12th Street in Manhattan) gelegenheid om wat partijen te spelen.
Paul wint een partij van Frederick Perrin (1815-1889), de secretaris van de New York Club.
Op het moment dat ze een tweede partij gaan spelen komt Charles Stanley (1819-1901) binnen. Perrin staat op om zijn plaats aan Stanley af te staan. Deze speelt vervolgens vier partijen met Paul en verliest ze allemaal.
Op 6 oktober om 11:00 start het Congress in de gehuurde ruimte van Descombes Rooms at 764 Broadway in New York. De New York Chess Club blijkt te klein.
Op 10 oktober geeft Paulsen op 4 borden een blindsimultaan. Paul is een van de deelnemers, maar hij speelt ook blind. De toeschouwers werd $1 gevraagd om het spektakel mee te maken. Paulsen wint 2x, speelt 1x remise en verliest van Paul.
Op 10 november eindigt het eerste American Chess congress. Winnaar is Paul, gevolgd door Paulsen als 2e en Lichtenheim als 3e. William Homer uit Brooklyn wint het Minor Tourney.
Louis Paulsen (1833-1891)
Louis Paulsen
Hij werd geboren in Duitsland en was een van de grote meesters van de 19e eeuw.
Hij emigreerde naar de Verenigde Staten – hij was zijn andere broer Ernest in 1854 gevolgd tot in Dubuque, Iowa, een stadje in de Amerikaanse Midwest. Hij werkte er als boekhouder op het landbouwbedrijf van zijn broer. Toen hij bekendheid kreeg als sterk speler en vooral goed blindsimultaangever (tegen zwakke tegenstand weliswaar), werd hij uitgenodigd voor de First American Chess Congress.
Als schaker legde zich daar vooral toe op de theorie van het schaakspel en heeft ruim twintig openingsvarianten geïntroduceerd.
Aan het bord was hij een zeer taaie verdediger, een correct speler, maar vooral een trage speler – hij wou geen fouten maken en was – mede door zijn gebrek aan openingskennis in het begin van zijn carrière – een sterk verdediger geworden.
Maar Paulsen werd het slachtoffer van zijn eigen streven naar foutloosheid: de schaakklok werd ingevoerd en het duurde even voor hij zich had aangepast: vaak verloor hij goed opgezette partijen in tijdnood.
In matches was zijn speelstijl een voordeel: hij verloor dan ook geen enkele match, waarbij aangetekend moet worden dat matches tegen Morphy alsook tegen Steinitz niet doorgingen.
Hieronder de bekendste partij uit hun match in de finale van de First American Chess Congress:
(klik op de zet en je ziet een diagram)
Morphy’s geschiedenis (vervolg)
Gedurende de tijd dat Paul in New York is, speelt hij 94 gelijke partijen, waarvan hij er 85 wint, 4 verliest en 8 gelijkspeelt.
Hij speelt er 159 partijen met voorgift, waarvan hij er 104 wint, 36 verliest en 19 gelijkspeelt.
Hij speelt er ook 3 blindpartijen: 2 gewonnen en 1 gelijk.
Hij verliest een consultatie partij tegen Fiske, Fuller en Perrin.
Na het congress is er gesuggereerd dat een Europese meester naar Amerika moest komen om een match met Paul te spelen. Als de Britse meester Howard Staunton (1810-1874) dit hoort, schrijft hij in zijn wekelijkse column: “The best players of Europe are not chess professionals, but have other and more serious things to occupy their minds with.”
Paul’s vrienden in New Orleans sturen inderdaad een uitnodiging aan Staunton, maar deze wijst het af. Als Paul naar Europa komt, ben ik klaar voor hem meldt hij daarbij.
Howard Staunton (1810-1874)
Wereld geschiedenis
Op 3 maart wordt de grootste slave auction in United States history gehouden. Gedurende 2 dagen verkoopt Pierce M. Butler 436 slaven, die al weken werden vastgehouden in de paardenstallen van het racecircuit van Savannah, Georgia.
De Supreme Court of the United States besluit op 6 maart dat Blacks are not citizens and slaves can not sue for freedom, waardoor de tegenstellingen in het land richting de American Civil War gaan (de uitspraak wordt pas teruggedraaid als het 14th Amendment wordt aangenomen in 1868).
New York beleeft op 23 maart de wereldprimeur van de personenlift.
Op 18 juli begint de Utah War (1857–1858), ook bekend als de Utah Expedition, de Utah Campaign, Buchanan’s Blunder, de Mormon War of de Mormon Rebellion. Het was een gewapend conflict tussen de Mormonen in Utah en het leger van het United States government. Aanleiding was de bemoeming, in de lente van 1857, van een non-Mormon, Alfred Cumming, als governeur van de Utah Territory, door President James Buchanan. Dit werd niet in dank aanvaard door de Mormonen, die de wapens oppakten. De confrontatie duurt een jaar.
De American Chess Association wordt op 6 oktober opgericht en het eerste Amerikaanse schaaktoernooi georganiseerd.
De Panic of 1857 start op 13 oktober: de banken in New York sluiten hun deuren en gaan pas weer open op 12 december. Vanwege de uitvinding van de telegraaf door Samuel F. Morse in 1844, was the Panic of 1857 de eerste financiele crisis die zich razendsnel over de Verenigde Staten verspreidde. Daarna was de rest van de economische wereld aan de beurt, zodat dit ook de eerste wereldwijde financiele crisis werd!
Op 24 oktober wordt Sheffield FC opgericht, door de FIFA erkend als oudste voetbalclub ter wereld.
In dit jaar wordt in Nevada het zilvererts van de Comstock Lode ontdekt, wat tot een zilverkoorts leidt.
Run op de Seamen’s Savings’ Bank tijdens the Panic of 1857
Paul leert Charles Amedee Maurian (1838-1912) het schaakspel. Charles werd zijn beste vriend (voor het leven). Ze gingen samen naar het Spring Hill College, in Mobile, Alabama.
Charles werd op 21 mei 1938 geboren in New Orleans. Zijn vader was Judge Charles A. de Maurian, rechter aan de Parish and City Civil Court. Zijn moeder was (voor haar huwelijk) Miss Lasthenie Peychaud, een Française.
Charles overleed op 2 december, 1912.
Wereld geschiedenis
Op 1 januari wordt de postzegel in Nederland ingevoerd.
In Nederland wordt op 1 juli de Haarlemmermeer drooggelegd. Er was besloten de droogmaking volledig met stoomkracht te verrichten: een unicum in die tijd, want tot dan werden vooral windmolens gebruikt. De bedoeling was de benodigde machines in Nederland te laten bouwen, maar de laagste Nederlandse inschrijver zat veertig procent boven die uit het buitenland, en zo kreeg een Engels bedrijf de opdracht. Na het droogvallen duurde het nog tot 11 juli 1855 voordat de Haarlemmermeer een gemeente werd.
Franklin Pierce (1804-1869) wordt op 2 november de 14de President van de VS. Hij werd president in een ogenschijnlijk rustige tijd. De Verenigde Staten leken de dreiging van een splitsing weerstaan te hebben, dankzij het Compromis van 1850. Door de aanbevelingen van zuidelijke adviseurs op te volgen, hoopte Pierce, afkomstig uit New England, een nieuwe dreiging van afscheiding te vermijden. Maar zijn strategie, die de rust niet kon bewaren, versnelde het uiteenvallen van de unie.
Eerste postzegel van 5 cent in Nederland met Willem III
1853
Morphy’s geschiedenis
De 16-jarige Paul speelt een blindpartij tegen Jesuit Father Beaudequin (1827-1909) op Spring Hill College (aldus een van Paul’s klasgenoten).
Wereld geschiedenis
Op 24 juni koopt de VS (wat we nu kennen als) Arizona en New Mexico van Mexico.
1854
Morphy’s geschiedenis
Charles Maurian wint een match met Paul in New Orleans (+6-5=1), maar Paul speelde met diverse soorten materiaal minder.
De eerste (bewaard gebleven) foto wordt van Paul genomen.
Paul raakt geinteresseerd in astronomie. Op Spring Hill College wordt hij lid van de Philomathic Society (voor liefhebbers van de natuurwetenschappen) en geeft een presentatie over de ontdekking van Neptunes (kort geleden ontdekt (1846)). Paul’s oudere broer, Edward, was de secretaris en vice-president van de Philomathic Society.
De eerste (bewaard gebleven) foto van Paul uit 1854
Wereld geschiedenis
Op 30 januari krijgt het Bureau des longitudes opdracht van de Franse regering om onderzoek te doen naar standaardisatie van de tijd (zie hieronder voor de Nederlandse situatie). De belangrijkste taken van het bureau waren:
het oplossen van astronomische problemen verbonden aan de plaatsbepaling op zee (lengtebepalingen), dit was van strategisch van belang voor Frankrijk in verband met de toenmalige overheersing der zeeën door de Britse vloot;
het berekenen en publiceren van de efemeriden (tabellen die de posities aangeven van een hemellichaam dat zich langs de hemel beweegt, voor een reeks van toekomstige tijdstippen);
het vastleggen van een nauwkeurige tijdsbepaling voor gans het Franse grondgebied inclusief dat van de overzeese gebieden;
het organiseren van wetenschappelijke expedities op het gebied van geofysica en astronomie, en
verder trad het comité op als raadgevend orgaan bij het oplossen van tal van wetenschappelijke problemen.
In Rippon (Wisconsin) wordt op 28 februari de Republikeinse Partij opgericht. Doel is om uitbreiding van de slavernij te voorkomen.
Engeland en Frankrijk verklaren op 28 maart de oorlog aan Rusland (en dat is het begin van de Krim oorlog). Aanleiding was een conflict over het beheer van bedevaartplaatsen in Palestina. Rusland eiste in 1853 het recht om niet alleen de orthodoxe kerk maar ook alle orthodoxe inwoners van het rijk te beschermen. De regering in Istanboel weigerde dat en werd daarbij gesteund door Frankrijk en Groot-Brittannië. Met name het laatste land wilde verdere uitbreiding van de Russische macht aan de Zwarte Zee voorkomen.
De Amerikaanse admiraal Perry, die met de Amerikaanse vloot naar Japan is gevaren, tekent op 31 maart een verdrag met de shogun om Japanse havens open te stellen voor Amerikaanse schepen. Dit is het einde van ruim twee eeuwen isolatie van Japan. Ter voorbereiding op zijn reis naar het oosten, las commodore Perry veel boeken over de Tokugawadynastie in Japan. Hij ging zelfs advies inwinnen bij de japanoloog Philipp Franz von Siebold, die acht jaar in de Nederlandse handelspost op het eilandje Dejima had gewoond.
Admiraal Matthew Calbraith Perry
De tijd in Nederland
Ook in Nederland waren de snel toenemende communicatiemogelijkheden die tot standaardisering van de klok noopten. In de periode tot 1900 waren er drie soorten tijdrekening in zwang:
Veel torenklokken werden met behulp van een zonnewijzer gecorrigeerd op de “juiste” stand. Omdat in het oosten van Nederland de zon eerder opkomt dan in het westen, liepen de torenklokken daar een kwartier voor.
Een deel van de Nederlandse gemeenten had intussen de stand van de torenklok van Amsterdam, gemeten op de Westertoren, geaccepteerd als de “ware” tijd.
De spoorwegen en de post- en telegraafdienst, met een landelijk net, oordeelden in 1892 dat zij met deze twee verschillende tijden niet overweg konden en besloten tot een derde standaard, namelijk de West-Europese tijd, zoals gemeten en vastgesteld in Greenwich.
De vastgestelde tijd van Greenwich kon vanzelfsprekend ook opgevat worden als een uitdrukking van de macht van het Britse Rijk waar de zon, zoals bekend, nooit onderging.
De “tijdkwestie” ontaardde in een nationaal debat. Uiteindelijk hakte de regering in 1909 de knoop door: de Amsterdamse tijd werd de nationale standaard. Nederland werd door twintig minuten af te wijken van Greenwich een beetje een buitenbeentje in Europa.
Er was een nieuwe absolute heerser voor nodig om Nederland weer in het gareel te krijgen. Na de inlijving in het Duitse Rijk kreeg Nederland op 16 mei 1940 de Midden-Europese tijd opgelegd.
Onder dat regime leven wij nu nog steeds.
1855
Morphy’s geschiedenis
Op 1 maart, reist de 18-jarige Paul naar Mobile, Alabama en speely daar drie partijen met Judge Alexander Beaufort Meek (1814-1865) die later de President of the American Chess Congress zou worden (in 1857). Paul wint alle drie de partijen (een daarvan staat hieronder).
Op dezelfde dag verslaat hij ook Dr. Ayres uit Alabama in twee partijen.
In november, na geslaagd te zijn van het Spring Hill College, schrijft Paul zich in op de Law School van de University of Louisiana in Lafayette, Louisiana.
(klik op de zet en je ziet een diagram)
Wereld geschiedenis
Op 2 januari wordt King Camp Gillette, Amerikaans uitvinder van het scheermesje geboren (hij is overleden in 1932).
De spoorlijn Utrecht-Rotterdam wordt op 20 juli in gebruik genomen.
De Schot David Livingstone (1813-1873) ontdekt op 17 november de Victoriawatervallen. Livingstone was in Afrika begonnen met zendingswerk. In 1854 ging hij stroomafwaarts over de Zambezi en ziet dan als eerste niet-Afrikaan de gigantische watervallen.
De Victoria Watervallen tussen Zambia en Zimbabwe
1856
Morphy’s geschiedenis
Ernest Morphy zendt op 10 juni een partij en het enig bekende schaakprobleem (mat in 2) van Paul, naar de New York Clipper. Dat probleem wordt op 28 juni gepubliceerd (zie hieronder).
Op 20 augustus plaatst Ernest Morphy een advertentie in Leslie’s Illustrated Newspaper met als titel: “Chess Challenge Extraordinary.” Elke schaakspeler in de United States werd uitgedaagd om naar New Orleans te komen en tegen Paul te spelen voor een inzet van $300 de man. Niemand reageerde.
Op 22 november overlijdt Paul’s vader, Alonzo Morphy, 58 jaar oud, in New Orleans. Alonzo liet een erfenis na van $146,162.54 (meer dan $3 millioen tegen huidige koers) plus 2 vrouwelijke slaven (die $1,700 waard waren).
Wit begint en geeft mat in 2
Wereld geschiedenis
Op 30 maart maakt de Vrede van Parijs een einde aan de Krimoorlog. Het Osmaanse Rijk of Ottomaanse Rijk herkrijgt zijn oude omvang. Het Osmaanse Rijk was een islamitisch wereldrijk dat bestond van 1299 tot 1922 en was gesticht door de Osman I van Turkse afkomst.
Sigmund Freud, Oostenrijks psycholoog en psychiater, wordt in dit jaar op 8 mei geboren (hij is overleden in 1939).
In het vijfde jaar van zijn ballingschap koopt Victor Hugo op 16 mei, Hauteville House op Guernsey, waar hij tot de val van Napoleon III zal wonen.
100 jaar later, op 18 juli, wordt J.H.W. Heesen in Breda geboren.
Op 4 november wordt James Buchanan (1791-1868) de 15de President van de VS. Hij was (en is tot heden) in de lijst van presidenten van de Verenigde Staten de enige vrijgezel-president. Er zijn historici die de afwezigheid van een vrouw in zijn leven toeschrijven aan een celibataire levensstijl, of de mogelijkheid dat Buchanan aseksueel was. Veel meer historici geloven echter dat het goed mogelijk is dat Buchanan homoseksueel was. Hij wordt bekritiseerd vanwege het gemis van positieve acties om te voorkomen dat het land weg zou glijden in een neerwaartse spiraal, die uiteindelijk resulteerde in de Amerikaanse Burgeroorlog.
In 1856 ontdekt men in het Neanderthal, tussen Düsseldorf en Elberfeld, menselijke overblijfselen die afkomstig blijken van een uitgestorven soort, de Neanderthalers. Zij moeten als een ondersoort van de Homo Sapiens gezien worden. Er werden er uiteindelijk 12 complete skeletten en restanten gevonden in Europa, het Midden-Oosten en Centraal-Azië. In Afrika, Oost-Azië en Amerika werden ze tot dusver niet aangetroffen. Het eerste neanderthalerskelet bleek achteraf te zijn ontdekt door Schmerling in de grotten van Engis nabij Luik in 1829. Dat werd echter nog niet als zodanig herkend.
Toen Paul 9 jaar oud was, wist zijn oom zijn vader te overtuigen dat Paul een match was voor de beste spelers in New Orleans.
Vanaf deze leeftijd begint Paul honderden partijen tegen hen te spelen en groeide hij snel uit tot de beste speler van New Orleans en, wat later, van Amerika.
In December is Major General Winfield Scott (1786-1866) in New Orleans en hij wil graag een partijtje spelen tegen een sterke speler. Na het diner stelt men hem voor aan Paul en de Major General was “not amused” en beledigd dat men hem tegen een jochie wilde laten spelen. Men wist hem echter te overtuigen dat Paul werkelijk de sterkste speler in hun midden was. Paul stelde zijn stadsgenoten niet teleur en wint overtuigend twee partijen.
Wereld geschiedenis
Op 13 mei verklaart de VS de oorlog aan Mexico.
De Amerikaanse Navy Commodore Robert F. Stockton (1795-1866) annexeert op 17 augustus de Mexicaanse staat Californië. De grootvader van Stockton was een van de ondertekenaars van de Onafhankelijkheidsverklaring.
Op 23 september wordt de planeet Neptunes ontdekt. De eerste waarnemingen van Neptunus werden in december 1612 en januari 1613 verricht door Galileo Galilei, toen de planeet vlak naast Jupiter verscheen. Maar omdat Galileo ervan uitging dat het een ster betrof, staat de ontdekking niet op zijn naam. Op 8 en 10 mei 1795 werd Neptunus opnieuw waargenomen door Jérôme Lalande, maar ook hij besefte niet dat het hier om een planeet ging en dacht dat hij zich in zijn berekeningen had vergist. In de zomer van 1846 begon James Challis aarzelend een nieuwe zoektocht naar de onbekende planeet, maar het waren Johann Galle en Heinrich d’Arrest die de planeet voor het eerst waarnamen. Op 12 juli 2011 had Neptunus een volledige omloop rond de zon gemaakt sinds die eerste waarneming.
Iowa wordt op 28 december toegelaten als deelstaat van de Verenigde Staten van Amerika.
Neptunus geforografeerd door de Voyager 2 op zijn ruimtereis in 1989. Daarna verliet de Voyager ons zonnestelsel.
1847
Morphy’s geschiedenis
Paul wordt 10 jaar.
Wereld geschiedenis
Op 13 september verovert Generaal Scott (waar Paul een jaar eerder twee partijen van won) Mexico City.
1848
Morphy’s geschiedenis
Paul wint een partij van zijn vader. Op zich is dat niets bijzonders, ware het niet dat het de eerste Morphy partij is, waarvan de zetten genoteerd werden (zie hieronder).
Paul gaat naar school op de Jefferson Academy, een prive school, vlak bij zijn huis. Paul geeft daar de voorkeur aan lezen en schrijven en vermijdt alle sport-activiteiten.
(klik op de zet en je ziet een diagram)
Wereld geschiedenis
James W. Marshall (1810-1885) vindt op 24 januari in de buurt van Coloma (Californië) goud in de bedding van de American River. Zijn vondst leidt tot de Californische goldrush. Hoewel de goudmijnen een aantal mensen rijk maakten, heeft Marshall hier geen voordeel uit weten te halen
Op 2 februari wordt de Vrede van Guadalupe Hidalgo getekend. Er komt een eind aan de Amerikaans-Mexicaanse Oorlog en Mexico moet een groot deel van zijn grondgebied afstaan aan de Verenigde Staten.
Slavenhouder Zachary Tailor (1784-1850) wordt op 7 november de 12de President van de VS. Taylor was de laatste president die slaven hield terwijl hij in functie was. Hij verkreeg roem door, in de Slag bij Palo Alto en de Slag bij Monterrey tijdens de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog, de Amerikaanse troepen naar de overwinning te leiden. Als president maakte hij veel Zuiderlingen boos door het innemen van een gematigd standpunt tegenover slavernij.
Reclame voor de clipper California die tijdens de Goldrush avonturiers naar California vervoerde
1849
Morphy’s geschiedenis
Op zijn 12de verjaardag wint Paul een blindpartij van zijn oom Ernest (zie hieronder).
Op 28 september wint Paul een partij van Eugene Rousseau.
In de jaren 1849 en 1850, speelt Paul 50 partijen tegen Rousseau en wint 9 van de 10 keer.
Zo ook op 28 oktober: Paul wint in 23 zetten en de partij wordt door zijn oom Ernest voor publicatie opgestuurd naar het schaakmagzine La Regence. In januari 1851 zou de partij gepubliceerd worden.
(klik op de zet en je ziet een diagram)
Wereld geschiedenis
Op 11 januari behaalt Elizabeth Blackwell (1821-1910) als eerste vrouw in de Verenigde Staten van Amerika een universitaire graad in de geneeskunde. Ze was een Engels-Amerikaanse abolitioniste (een voorstandster van de afschaffing van de slavenarbeid) en een activiste voor de rechten van de vrouw. Blackwell meldde zich aan voor diverse prominente scholen voor een medische opleiding, maar werd overal geweigerd. Daarna probeerde ze het bij kleinere colleges, waaronder het Geneva College in New York. Daar werd ze geaccepteerd en trotseerde ze het vooroordeel van sommige professoren en studenten dat ze haar opleiding toch niet zou afmaken. Een anekdote in die categorie was dat haar onderwijzer voor anatomie verlangde dat ze op een bepaalde dag niet aanwezig hoefde te zijn in de les, omdat de studenten de vrouwelijke genitaliën zouden gaan ontleden. Haar reactie zou zijn geweest dat als de onderwijzer opgewonden zou raken van het gekke hoedje dat student nr. 156 droeg, zij best bereid zou zijn haar opvallende hoofddeksel te willen af doen en vervolgens achter in de klas zou plaatsnemen, maar dat ze niet vrijwillig de les wilde missen. In 1869 keerde ze terug naar Engeland, waar ze samen met Florence Nightingale het Women’s Medical College opende.
Op 7 oktober overlijdt Edgar Allan Poe, Amerikaans schrijver en dichter, op 40 jarige leeftijd en in mysterieuze omstandigheden. In 1849 verdween hij in Baltimore en werd na 3 dagen ziek in de goot teruggevonden in andermans kleding, waarna hij korte tijd later overleed zonder dat duidelijk werd wat er was gebeurd.
Op 1 november wordt in Nederland de regering Thorbecke (1798-1872) gevormd. Thorbecke was een Nederlands staatsman van liberale signatuur. Hij wordt als de grondlegger van het parlementarisme in Nederland beschouwd. In 1831 werd Thorbecke benoemd tot hoogleraar diplomatie en moderne geschiedenis aan de Universiteit van Leiden. Hier zou hij onder andere college geven over de Grondwet, waaruit de publicatie “Aanteekening op de Grondwet” (1839) voortkwam, zijn eerste openbare bijdrage aan het debat omtrent de herziening der grondwet en waarvan binnen enkele maanden bijna 1.000 exemplaren verkocht werden. Als voorzitter van de Grondwetscommissie was Thorbecke in 1848 grondlegger van de Nederlandse parlementaire democratie. Deze commissie was door koning Willem II ingesteld met als opdracht een nieuwe Grondwet te ontwerpen. De reden hiervoor was dat koning Willem II geschrokken was van de politieke woelingen in het buitenland. Met het aanstellen van deze commissie passeerde de koning de ministers van zijn kabinet. De nieuwe Grondwet bevatte bijna volledig het werk van Thorbecke.
Johan Rudolph Thorbecke
1850
Morphy’s geschiedenis
In mei, kwam de Hongaarse schaakmeester Johann Jacob Löwenthal (1810-1876) naar New Orleans. Aangekomen werd hij ziek, maar toen hij weer herstelde zocht hij contact met Eugene Rousseau, waar hij van, de toen 13-jarige, Paul hoort en verzocht om een paar partijen met hem te spelen.
Löwenthal speelt 3 partijen en Paul wint ze allemaal (hoewel sommige bronnen melden dat een partij remise werd). Maar dit komt door een falsificatie van Löwenthal in zijn boek over Morphy’s partijen. De partijen werden gespeeld op 22, 25 en 27 Mei.
Wereld geschiedenis
Henry Wells (1805-1878) en William Fargo (1818-1881) richtten op 19 januari American Express op voor de snelle bezorging van poststukken. Twee jaar later formeerden ze het bedrijf Wells Fargo & Co.
Op 10 juli wordt Millard Fillmore de 13de President van de VS. Hij volgt de overleden Zachary Taylor op.
President Fillmore ondertekent russen 9 en 20 september de 5 wetten die deel uitmaken van het Compromis van 1850, ook wel de Pearce Act. De wetten hadden betrekking op de slavernij en de territoria die tijdens de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog in Amerikaanse handen waren gekomen. Het doel van het Compromis was om de balans te bewaren tussen de belangen van de zuidelijke, slavenhoudende, staten en de “vrije” staten zonder slavernij. De kernpunten van de wetten waren:
Californië werd als vrije staat toegelaten tot de Unie.
De handel in slaven in het District of Columbia werd verboden.
De territoria New Mexico en Utah werden georganiseerd volgens het principe van Popular Sovereignty (volkssoevereiniteit), waarbij de bewoners via verkiezingen de status van de slavernij in hun territorium zouden bepalen.
De Fugitive Slave Act verbood elke steun aan slaven die naar het vrije noorden waren ontsnapt.
Texas werd gedwongen land in het westen af te staan en kreeg daarvoor $10 miljoen compensatie.
Wells Fargo stage coach
1851
Morphy’s geschiedenis
Net nieuw op het college, wordt de 14-jarige Paul gekozen als vice president van de Thespian Society en acteerde regelmatig in schooltoneelstukken. Zo speelt hij de rol van Charles in de Comedie Francais, Gregiore.
Paul begint ook met schermlessen op verzoek van zijn vader en het zou zijn enige fysieke sport worden.
In oktober krijgt Paul de eerste prijs voor goed gedrag van het Spring Hill College.
Hij was ook de beste van zijn klas in Latijn, Grieks, and Engels en de op een na beste in Godsdienst, Frans, en Rekenen.
Wereld geschiedenis
Op 26 maart, In het Panthéon te Parijs demonstreert Léon Foucault met een slinger van 67 meter lengte, de draaiing van de aarde (zie hieronder). Ook deed hij als eerste accurate metingen van de lichtsnelheid. Hij is een van de 72 Fransen wier namen in reliëf op de Eiffeltoren zijn aangebracht.
Op 1 mei opent de allereerste universele Wereldtentoonstelling Great Exhibition, ook wel bekend als de Crystal Palace Exhibition, in Hyde Park, Londen. Zes miljoen mensen, destijds gelijk aan een derde van de gehele Britse bevolking, bezochten de tentoonstelling.
In juni eindigt de Mariposa-oorlog in Californië met de gevangenneming van de Chief Tenaya en de andere Ahwahnechee-indianen in Yosemite.
Op 18 september verschijnt de eerste “New York Times”.
De slinger van Foucault in het Panthéon in Parijs
Het bewijs van Foucault
Het essentiele punt in het bewijs is dat de slingerrichting constant blijft ten opzichte van de verre sterren. Dit verschijnsel, om zonder uitwendige krachten te volharden in een eenmaal ingeslagen richting van beweging, wordt wel de traagheidswet genoemd (een van Newton’s wetten). Het is dus zaak de slinger zodanig op te hangen dat uitwendige krachten verwaarloosbaar klein zijn. Is dat het geval en wordt de slinger in beweging gebracht, dan zal deze volharden in de initiele slingerrichting, terwijl de aarde onder de slinger doordraait.
In mijn verhalen over schaken is een paar keer de naam van mijn schaakheld, Paul Morphy, gevallen. Het wordt nu tijd wat meer aandacht aan hem te gaan besteden.
Een eerste idee is om zijn levensloop af te zetten tegen de gebeurtenissen in de wereldgeschiedenis. Dit geeft een goede context voor meer gedetailleerdere verhalen in latere bijdragen.
Paul leefde van 1837 tot 1884. Dat zijn 47 jaren en die wil ik een voor een behandelen. Maar ik begin met 1836.
1836
Morphy’s geschiedenis
Van 1829 tot 1841, leefde Alonzo Morphy (1798-1856; de vader van Paul) en zijn gezin op het adres 1113 Chartres Street in het French Quarter van New Orleans.
In dit huis werd Paul geboren.
Later kwam het huis in bezit van Pierre Gustave Toutant Beauregard (1818-1893), de bekende generaal van de Confederatie. Hij woonde er slechts gedurende de winter van 1866-67.
Weer later kwam het huis in het bezit van de schrijfster Francis Parkinson Keyes (1885-1970), die daar het boek The Chess Players (met een hoofdrol voor Paul Morphy) schreef.
The Chess PLayers – Frances Parkinson Keyes
Wereld geschiedenis
Op 24 februari verkrijgt Samuel Colt (1814-1862) het patent op de revolver. In april bouwt hij zijn eerste fabriek in Patterson, New Jersey, wat dan een van de snelst groeiende industriegebieden van de Verenigde Staten is. De Colt-revolver was revolutionair omdat voor het eerst meerdere schoten konden worden gelost, zonder dat de revolver herladen hoefde te worden. Samuel Colt maakte een ronddraaiende cilinder, waarbij zes schoten via dezelfde loop afgevuurd konden worden. Dit gaf de gebruiker een groot voordeel, bijvoorbeeld aan Wild West figuren als Wyatt Earp (1848-1929), Billy the Kid (1859-1881) en Jesse James (1847-1882).
Op 17 mei wordt Wilhelm Steinitz (1836-1900), de Tsjechisch-Oostenrijks schaker en later de 1e Wereldkampioen schaken, geboren. Zie over zijn levensloop elders op deze site.
Op 10 juni overlijdt André-Marie Ampère (1775-1836), de beroemde Franse natuur- en wiskundige en een van de ontdekkers van het elektromagnetisme. Nadat hij de samenhang tussen elektriciteit en magnetisme had onderzocht, raakte hij ervan overtuigd dat de elektrische stroom de oorsprong moest zijn van alle magnetische verschijnselen. In 1823 publiceerde hij een opmerkelijke theorie: magnetisme in een magneet wordt veroorzaakt door ontelbaar veel kleine elektrische stroompjes die in de magneet rondcirkelen. Hiermee was Ampère zijn tijd ver vooruit, want pas 60 jaar na zijn overlijden werd – na de ontdekking van het elektron – aangetoond dat zijn theorie in principe juist was. Hij is een van de 72 Fransen wier namen in reliëf op de Eiffeltoren zijn aangebracht.
Een jonge Wilhelm Steinitz
1837
Morphy’s geschiedenis
Op 22 juni wordt Paul geboren.
Wereld geschiedenis
Op 4 maart wordt Martin Van Buren (1782-1862) de 8ste President van de VS. Van Buren was de eerste president die geboren werd als Amerikaans staatsburger en bovendien de eerste president die niet van Britse afkomst was – zijn familie was Nederlands en zijn moedertaal was Nederlands. Het presidentschap van Martin Van Buren werd geen succes. Het feit dat hij Andrew Jackson opvolgde hielp niet, maar de economische crisis was een groter probleem. Vier jaar lang probeerde hij de crisis op te lossen, maar hij slaagde uiteindelijk niet.
Op 20 juni wordt de 18 jarige Victoria (1819-1901) koningin van Engeland. Ze regeerde 63 jaar, zeven maanden en twee dagen en was, tot ze op 9 september 2015 werd overtroffen door koningin Elizabeth II, de langst regerende monarch in de Britse geschiedenis. Haar regeerperiode staat zowel in het Verenigd Koninkrijk als daarbuiten bekend als het Victoriaans tijdperk (the Victorian era). Onder haar regering was het Britse Rijk het grootste rijk uit de geschiedenis. Ze regeerde over gebieden in alle werelddelen.
Koningin Victoria van het Verenigd Koninkrijk
1838-1840
Morphy’s geschiedenis
Paul wordt zonder opmerkelijke gebeurtenissen een paar jaar ouder.
Wereld geschiedenis
Samuel Morse (1791-1872) demonstreert in 1838 zijn telegraaf voor de eerste keer. Die telegraaf was de vrucht van zijn overpeinzingen toen hij, op reis zijnde, per brief hoorde dat zijn vrouw was overleden. Toen hij de brief had gelezen, vertrok hij meteen naar huis, maar bij zijn aankomst was zij reeds begraven. Sindsdien dacht hij na over methoden om snel over lange afstanden te kunnen communiceren.
De New Orleans Chess Club wordt in 1838 opgericht. Secretaris is Ernest Morphy (1807-1874), een oom van Paul. De club heeft amper twee jaar bestaan.
Louis Daguerre (1787-1851) wordt beschouwd als een van de uitvinders van de fotografie. Hij maakt in 1839 de eerste foto van de maan. Ook hij is een van de 72 Fransen wier namen in reliëf op de Eiffeltoren zijn aangebracht.
Op 2 december 1840 wordt William Henry Harrison (1773-1841) de 9de President van de VS. Zijn vader was een van de ondertekenaars van de Onafhankelijkheids-verklaring. Harrison stierf op de 32e dag van zijn presidentschap op de leeftijd van 68 jaar. Benjamin Harrison, Harrisons kleinzoon, werd later ook president.
De telegraaf van Samuel Morse uit 1838
1841
Morphy’s geschiedenis
De Morphy familie verhuist met de 4-jarige Paul naar 89 Royal Street (later hernummerd naar 417 Royal Street) eveneens in New Orleans.
Wereld geschiedenis
John Tyler (1790-1862) wordt op 4 april de 10de President van de VS. Hij was een Amerikaans politicus en slavenhouder. Eerder was hij de 10e vicepresident van de Verenigde Staten onder president William Henry Harrison, maar na diens vroegtijdig overlijden werd Tyler na één maand al beëdigd als president. Hij moest weinig weten van de Britten, net als de meeste van zijn tijdgenoten. Hij ondervond veel moeilijkheden in zijn binnenlandse politiek, doordat hij vaak van zijn vetorecht gebruik maakte. Veel beter verging het hem op buitenlands terrein. Hij was al lange tijd voorstander van vrijhandel en expansie naar het Westen. Hij sloot daarom handelsakkoorden met China en Duitsland. Hij liet Groot-Brittannië in 1842 weten dat zij moesten wegblijven van Hawaii. Daarmee startte een proces dat uiteindelijk zou leiden tot de Amerikaanse annexatie van de eilandengroep.
Op 14 april wordt het 1ste detective verhaal gepubliceerd: Edgar Allan Poe (1809-1849) schreef “Murders in Rue Morgue”. Poe wordt daarmee de grondlegger van het detective verhaal en inspireerde onder andere Artthur Conan Doyle (schrijver van de Sherlock Holmes verhalen). Naast zijn literaire en poëtische kant had Poe ook interesse in filosofische en wetenschappelijke vraagstukken. Dit laatste komt het best naar voren in zijn in 1848 geschreven Eureka: A Prose Poem, een essay over het universum, waarin hij over belangwekkende kosmologische verschijnselen schrijft, een voorschot neemt op de Big Bang-theorie, en met een juiste verklaring kwam voor de paradox van Olbers (de nachtelijke hemel kan niet donker zijn in een oneindig en eeuwig statisch heelal, vanwege het licht van zoveel sterren). Volgens Poe zelf was Eureka zijn meesterwerk.
Edgar Allan Poe
1842
Morphy’s geschiedenis
De 5-jarige Paul ziet zijn vader en oom voor het eerst verdiept in een schaakpartij.
Wereld geschiedenis
Op 25 mei presenteert Christian Doppler (1803-1853) zijn idee, dat we nu kennen als het Doppler Effect. Omdat zijn wetenschappelijke carriere in eerste instantie niet van de grond leek te komen en hij inmiddels getrouwd en een kind had, trof Doppler uit wanhoop voorbereidingen om naar Amerika te emigreren. Hij verkocht zijn bezittingen om de reis te financieren, maar kreeg dan toch nog een aanstelling in Praag, gelegen in het toenmalige Keizerrijk Oostenrijk-Hongarije. In 1842 hield Doppler voor het “Köninglich Böhmischen Gesellschaft der Wissenschaften” in Praag zijn beroemde voordracht Über das farbige Licht der Doppelsterne und einiger anderer Gestirne des Himmels. In deze beroemde publicatie stelt Doppler dat de frequentie van een golf toeneemt als de waarnemer beweegt in de richting van de bron en afneemt als hij zich van de bron af beweegt. Deze theorie werd in februari 1845 getest door de Nederlander Christophorus Buys Ballot op de enkelsporige Rhijnspoorweg tussen Utrecht en Maarsen.
1843
Morphy’s geschiedenis
Paul is nu 6 jaar oud en lijkt het schaakspel onder de knie te krijgen door te kijken hoe zijn familieleden het spel speelden.
Op een zomeravond, na een lange partij tussen zijn vader (Alonzo) en zijn oom (Ernest) gevolgd te hebben, verbaasde hij hen door aan te geven hoe Ernest eerder had kunnen winnen.
Wereld geschiedenis
De Thames Tunnel in Londen wordt op 25 januari geopend, ’s werelds eerste tunnel onder water. Hij is 11 meter breed, 6 meter hoog en 396 meter lang.
Op 1 juni begint Sojourner Truth (1797-1883), geboren als Isabella Baumfree, haar carriere als activiste tegen slavernij. Zij werd als slavin geboren op het landgoed Hardenbergh in Swartekill, een Nederlandse nederzetting in Ulster County, in de Amerikaanse staat New York. Ze sprak enkel Nederlands, tot ze in 1806 werd verkocht aan de Engelssprekende John Neely, waar ze de Engelse taal oppikte. Na nog een aantal maal doorverkocht te zijn, wist ze te ontsnappen en werd ze bekend door haar strijd voor de rechten van de vrouw en voor afschaffing van slavernij. Haar bekendste toespraak, Ain’t I a Woman?, hield ze in 1851 tijdens de “Ohio Women’s Rights Convention” in Akron, Ohio.
In de Thames Tunnel
1844-1845
Morphy’s geschiedenis
Op 27 december verslaat Charles Henry Stanley (1819-1901) Eugene Rousseau (1810-1870), in New Orleans – 15x gewonnen, 8x verloren, 8x remise.
Het is het eerste kampioenschap van de VS (hoewel toen de titel “US Chess Champion” niet gebruikt werd). Er werd gespeeld om $500.
Dit is het eerste georganiseerde schaakgebeuren in de VS. Rousseau werd bijgestaan door Ernest Morphy, die op zijn beurt zijn 8-jaar oude neefje Paul meenam.
Wereld geschiedenis
Op 4 december 1844 wordt slavenhandelaar James Knox Polk (1795-1849) verkozen als de 11de President van de VS. Hij bekleedde het ambt van 1845 tot 1849. Hij was ook de aanstichter van de Mexicaans-Amerikaanse oorlog (1846-1848). Die oorlog was altijd al het doel van Polk. Staten die op termijn zouden voortkomen uit de gewonnen territoria van de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog zijn onder meer: Arizona, Californië, Colorado, Nevada, New Mexico en Utah.
In het dagblad New York Evening Mirror verschijnt op 29 januari 1845 het gedicht The Raven van Edgar Allan Poe. Het gedicht vertelt het verhaal van een mysterieus, nachtelijk bezoek van een raaf aan een man (de verteller), die treurt om zijn overleden geliefde, Lenore.
Op 8 mei 1845 start de eerste Southern Baptist Convention waar men vóór de slavernij is. Inmiddels is het, met zijn 15 miljoen leden, het grootste protestantse kerkgenootschap in de Verenigde Staten. Verschillende Amerikaanse presidenten, onder wie Bill Clinton en Jimmy Carter, hebben hun wortels in de Southern Baptist Convention-kerken.
Paul Gustave Doré illustreerde Poe’s The Raven
Nu Paul het schaakspel onder de knie heeft, en zelfs al een echte schaakmatch bijgewoond heeft, werd het tijd voor zijn eigen successen. Zie daarvoor deel 2 van Morphy’s levensloop.
