De winnaar van de Schoonheidsprijs voor een ‘Rode Loper‘ gerelateerde schaakpartij wordt niet alleen vereerd met een spiegel (die na een jaar weer ingeleverd moet worden), maar hij/zij mag ook eenmalig zitting nemen in de Schoonheids-commissie die de nieuwe winnaar mag selecteren.
Dat het begrip ‘Schoonheid‘ een rekbaar begrip is wordt direct duidelijk als men weet dat de vaste leden van de Schoon-heidscommissie Marcel en Jan zijn.
Objectief
Schoonheid kan ook objectief zijn.
Eigenlijk kent een mensenleven maar enkele momenten van objectieve schoonheidservaring. Maar de allerscherpste schoonheidswaarneming geschiedt op het moment dat je voor het eerst een lachje ziet doorbreken bij je dochter.
Maar goed, ondanks deze schaarse momenten van objectieve schoonheidservaring wordt er toch van de schoonheids-commissie gevraagd een oordeel te vellen over wat nu een mooie partij is. De commissie bevindt zich tijdens de discussie over de vraag ‘Is deze appel mooier dan die peer ?‘ op het hellend vlak van de filosofische esthetica.
Het vergelijken van schaakpartijen is immers het vergelijken van appels met peren.
Moet de prijs toegekend worden aan de partij die besloten wordt met een bijzonder knappe combinatie, of is het ‘mooier‘ als het een partij ‘uit een stuk‘ betreft, of wordt schoonheid pas echt ervaren bij een subtiele eindspel-behandeling ?
Vragen, vragen, vragen.
Beauty Prize?
De engelstaligen hebben daar wat op gevonden : ze kennen niet zo iets als ‘Beauty prize‘ (dan denk ik meteen aan Miss verkiezingen) maar hebben een ‘Brilliancy prize‘ voor de partij met de fraaiste combinatie en de ‘Best game prize‘ voor de zogenaamde partij uit een stuk.
Het zal overigens niemand verbazen dat het een Amerikaan was die voor het eerst het competitie-element koppelde aan iets zo verhevens als schoonheid. De eerste Brilliancy prize werd in 1876 uitgereikt door de uitbater van het ‘Cafe International‘ in New York. Wie de gelukkige winnaar was vertelt mijn bron niet. Ook in New York, maar dan in 1889, werd de eerste Best game prize vergeven.
Blijkt uit het voorgaande al dat de taak van de schoonheidscommissie eigenlijk een onmogelijke is, ze wordt nog verder bemoeilijkt door het feit dat alleen partijen die gepubliceerd worden in ‘de Balans‘ in aanmerking komen voor de schoonheidsprijs.
Drempels
Er moet echter een behoorlijke drempel genomen worden alvorens een Rode Loper besluit zijn of haar partij aan de openbaarheid (en kritiek) prijs te geven (zie het verslag van Tanja over haar partij met Yvon in de vorige Balans). Bovendien kost het ook nog tijd en energie om een analyse plus ‘verhaal‘ rondom je partij te schrijven.
Deze blokkades wil ik wegnemen met de volgende oproep :
Als je meent, in Rode Loper verband en in het seizoen 93/94, een mooie partij gespeeld te hebben, en je wil of kan hem niet (meer) publiceren in ‘de Balans‘ : lever dan je partijnotatie (mits leesbaar !) bij mij in. Je mag hem ook opsturen naar onderstaand adres. Als lid van de schoonheidscommissie zorg ik ervoor dat de partij meedoet in de selectie voor de Schoonheidsprijs 93/94.
Mocht een nog ongepubliceerde partij de hoofdprijs winnen dan wordt die partij (met analyses) gepubliceerd in de eerste Balans van het seizoen 94/95. Dit laatste alleen al zou voldoende moeten zijn om je beste partij(en) snel in te leveren !