Nu de Doomsday Clock nog steeds vlak voor middernacht blijft staan, is het goed om nog eens terug te denken aan een andere “Doomsday“: 21 December 2012. Dit was een datum die door de Mayas voorspeld zou zijn als het einde van de wereld.
Maya kalender
De voorspelling van de Maya-Apocalyps komt voort uit een misvatting van de oude Maya Lange Telling Kalender, die een 400-jarige cyclus omlijst die een b’ak’tun1 wordt genoemd.
Die cyclus eindigde op 21 december 2012, de dag van de winterzonnewende. Dit is echter de 13e b’ak’tun in de kalender, een maatstaf die de Maya’s als een volledige cyclus van creatie zouden hebben gezien. Met andere woorden: de Maya’s hadden een cyclisch beeld van de tijd en zouden het einde van hun kalendercyclus niet als het einde van de wereld hebben gezien, maar als begin van een nieuwe cyclus.
Pas toen westerlingen in de afgelopen paar decennia de kalender opnieuw gingen interpreteren, kreeg het zijn apocalyptische ondertoon.
Voorspellingen
Laten we eens kijken hoe het verging met een aantal aan deze datum gerelateerde apocalyptische voorspellingen.
1: De zon zal ons allemaal doden
Rond 21 december 2012 gaat de zon een maximale activiteitenfase in. De zon wisselt (ongeveer) elke 11 jaar perioden van stilte en activiteit af. Actieve perioden worden gekenmerkt door een toename van zonnestormen en fakkels. Sommige van deze fakkels kunnen inderdaad het leven op aarde beïnvloeden. Wanneer de zon elektromagnetische deeltjes op een zodanige manier loslaat dat ze een wisselwerking hebben met onze atmosfeer, kunnen deze zonnestormen de telecommunicatie verstoren. Maar gelukkig zijn er manieren om ons hiertegen te beschermen. Deze geladen deeltjes veroorzaken ook de aurora – het noorder- en zuiderlicht. Voorspellingen van een zonnestorm op 21 december waren niet gebaseerd op de realiteit, volgens NASA.
2: De magnetische polen van de aarde zouden omschakelen
Het gerucht ging dat de Noord- en Zuidpool2 plotseling en catastrofaal van magnetische plaats zullen wisselen op 21 december. Het idee is niet zo gek als het klinkt: het magnetisch veld van de aarde flitst af en toe, maar niet in de loop van een dag. De poolwissels gebeuren in de loop van honderdduizenden jaren, volgens de NASA. Het schakelen van magnetische polen kan leiden tot een lichte toename van kosmische straling, maar eerdere omschakelingen hebben verder niets verstoord. Het voorspellen van de magnetische poolschakeling is bovendien erg moeilijk. De laatste ruil vond ongeveer 780.000 jaar geleden plaats, dus de polen van onze planeet zullen, statistisch gezien, in de komende paar duizend jaar opnieuw moeten wisselen. Er is echter ook één periode geweest waarin de magnetische polen 30 miljoen jaar lang op hun plek bleven.
3: Planeet X zou botsen met de aarde
Planeet X3, ook wel bekend als Nibiru4, bestaat niet. Niettemin werd voorspeld dat deze “schurkenplaneet” op 21 december de aarde in zou slaan en al het leven zou vernietigen. Planeet X geruchten begonnen in 1976, toen de overleden auteur Zecharia Sitchin beweerde een Sumerische tekst te hebben vertaald om de verloren planeet Nibiru te herontdekken. Deze planeet zou een omloop rond de zon van 3600 jaar hebben. Deze lange periode verklaart waarom we de planeet nog niet hadden opgemerkt. Maar gezien het vermogen van NASA om in de verre ruimte te kijken, zal een nabije planeet die op weg is naar de Aarde niet aan detectie ontsnappen. “We zouden het jaren geleden hebben gezien“, zei Don Yeomans, de manager van NASA’s Near-Earth Object-programmabureau in Pasadena, Californië.
4: De planeten zouden op één lijn met de Aarde komen
Een andere angst was dat de planeten op 21 december op één lijn zullen komen en daarmee (zwaartekracht) invloed hebben op onze planeet. Dit is natuurlijk makkelijk te weerleggen. NASA: “Er zijn geen planetaire uitlijningen in de komende decennia“, aldus hun webpagina over het doemdenken in 2012. “Zelfs als deze uitlijning zou plaatsvinden, zou het effect op de aarde verwaarloosbaar zijn.”
5: Totale black-out van de aarde
Dit gerucht verspreidde zich via sociale media. Er werd beweerd dat NASA een totale black-out voor de aarde voorspelde tussen december 23 en 25 december 2012. Sommigen beweerden dat deze black-out zou optreden als de aarde een “stille ring” binnengaat, die de Fotonengordel of Photonic-belt5 wordt genoemd. Maar ook dit zou niet gaan gebeuren, aldus de NASA.
1 De b’ak’tun is de vijfde eenheid van de Mayakalender, na de dag, de winal (20 dagen), de tun (18 winals, 360 dagen) en de k’atun (20 tuns, 7200 dagen). Een b’ak’tun telt 20 k’atun, dus 144.000 dagen (394 jaar). De telling van b’ak’tun ging tot dertien, dus de periode van het begin van de eerste tot het einde van de laatste b’ak’tun telt ongeveer 5.125 jaar. Uit inscripties is bekend dat de Maya’s de schepping van de wereld stelden op 13.0.0.0.0. (13 b’ak’tun, 0 k’atun, 0 tun, 0 winal, 0 dagen), ofwel 11 augustus 3114 voor Christus volgens onze jaartelling. De 13e b’ak’tun liep af op 21 december 2012; 20 december 2012 was 12.19.19.17.19 en op 21 december stond de kalender weer op 13.0.0.0.0.
Volgens aardwetenschapper Andreas Fuls berust het 2012-fenomeen op een misrekening.
Hij promoveerde in 2006 aan de Technische Universiteit Berlijn. Op basis van een oude Mayatabel waarop de standen van Venus staan en nieuw ontdekte inscripties en voorwerpen kwam hij tot de conclusie dat de dertiende b’ak’tun pas stopt op 21, 22 of 23 december 2220.
2 Met geomagnetische pool of (geografische) magnetische pool wordt een van de beide polen, noord- en zuidpool, van het aardmagnetisch veld aangeduid. De geomagnetische polen bevinden zich niet op dezelfde locatie als de geografische polen. De afwijking hierin wordt de magnetische declinatie genoemd. In 2007 was deze hoek ongeveer 11,5° west.
De naamgeving van de geomagnetische polen is verwarrend: op de Aarde is de geomagnetische zuidpool, die in de buurt van de geografische zuidpool ligt, natuurkundig gezien een magnetische noordpool; de geomagnetische noordpool ligt in de buurt van de geografische noordpool en is een magnetische zuidpool.
Door middel van geofysisch onderzoek is vastgesteld dat de plaats van de geomagnetische polen verandert en dat ze dus niet constant zijn in de tijd. De manier waarop deze veranderen wordt wel het “polair wandelpad” genoemd. Tussen 2015 en 2018 werd een versnelde verandering van locatie geconstateerd van de Canadese kant van de geografische noordpool naar de Siberische kant.
3 Planeet X is de denkbeeldige planeet die na de ontdekking van Neptunus de nog niet verklaarde afwijkingen in de banen van Uranus en Neptunus moest verklaren. Nu de meettechnieken sterk verbeterd zijn ten opzichte van die ten tijde van Percival Lowell (begin 20e eeuw), is gebleken dat zijn berekeningen op onjuiste data zijn gebaseerd en dus niet kloppen; er is volgens de huidige inzichten geen negende planeet nodig om de banen van de andere planeten te verklaren.
Net zoals Neptunus ontdekt was nadat uit de baanafwijkingen van Uranus was berekend waar deze ongeveer moest staan, berekende Lowell waar deze nieuwe, onbekende (dwerg)planeet te vinden zou moeten zijn. De (dwerg)planeet kreeg de werknaam: Planeet X, waarbij X voor onbekend staat.
Het mogelijk toch bestaan van een extra planeet is op 20 januari 2016 onthuld door astronomen van Caltech. Deze planeet wordt echter Planeet negen genoemd en is volgens berekeningen van 2019 vijf keer zo groot als de Aarde en in een elliptische gekantelde baan van 400 bij 500 AE van de Zon bewegen.
De planeet beïnvloedt de banen van veel Kuipergordelobjecten. De kans dat deze Kuipergordelobjecten ‘toevallig’ op dezelfde wijze om de zon draaien is slechts 0,007 procent. “Kortom, het kán haast geen toeval zijn”, aldus Brown. “Er moet iets zijn dat de koers van deze objecten bepaalt.”
Planeet negen is echter een andere planeet in een andere baan in het zonnestelsel dan de denkbeeldige Planeet X.
4 Volgens sommigen waren de Babyloniërs al op de hoogte van het bestaan van een tiende planeet, die Nibiru of Niburu genoemd werd. Voor dit idee is echter geen wetenschappelijke ondersteuning.
5 De Photonic Belt of Fotonengordel, ook bekend als de Fotonenring, is een theoretische gordel van intense fotonenenergie die volgens sommigen ons zonnestelsel elke 11.000 jaar passeert. Er wordt gezegd dat het zich in de sterrenhoop van de Pleiaden bevindt en dat het verantwoordelijk is voor het verheffen van het menselijk bewustzijn en het tot stand brengen van een nieuw tijdperk van spirituele verlichting.
Er is momenteel geen wetenschappelijk bewijs dat het bestaan van de Fotonengordel ondersteunt. Het wordt beschouwd als een pseudowetenschappelijk concept en is door geen enkel wetenschappelijk instrument waargenomen of gemeten. Sommige gelovigen wijzen echter op spirituele en metafysische ervaringen als bewijs van het bestaan ervan.
Voorstanders van de Photon Belt geloven dat het passeren van dit energieveld een diepgaande invloed kan hebben op het menselijk bewustzijn en het klimaat op aarde. Er wordt gezegd dat het een periode van spiritueel ontwaken, verhoogde paranormale vermogens en een verschuiving naar een meer harmonieuze en duurzame manier van leven teweegbrengt.
Het exacte tijdstip waarop ons zonnestelsel de Fotonengordel zal passeren, is onzeker. Sommige bronnen beweren dat het elke 11.000 jaar voorkomt, terwijl anderen een langere cyclus van 26.000 jaar suggereren. Er is ook discussie over de vraag of ons zonnestelsel er al doorheen is gegaan of dat het nog moet komen. Gelovigen in de Photon Belt-theorie stellen dat het passeren van dit energieveld aanzienlijke veranderingen in het klimaat op aarde kan veroorzaken, zoals verhoogde zonnestraling en intense kosmische straling. Er is echter geen wetenschappelijk bewijs om deze beweringen te ondersteunen, en de huidige patronen van klimaatverandering kunnen worden verklaard door natuurlijke en door de mens veroorzaakte factoren. Zie ook deze referentie.