Madame Helena Blavatsky heeft ooit geschreven over de Twaalfhoek Steen in Cusco (Peru)1:
“…De kust van Peru strekt zich uit van Tumbes tot de rivier de Loa, een afstand van 1987 km. Verspreid over dit hele gebied zijn er duizenden ruïnes naast die welke al zijn vermeld, terwijl er op of in de buurt van bijna elke heuvel en uitloper van een berg wel een of ander overblijfsel uit het verleden ligt; en in elk ravijn, van de kust tot het centrale plateau, bevinden zich resten van muren, forten, steden, begraafplaatsen en kilometerslange terrassen en waterkanalen. Men vindt ze zelfs voorbij het plateau van de Andes en langs de oostelijke helling naar beneden naar het leefgebied van de onbeschaafde indianen, en in het onbekende, ondoordringbare bos. . . . In de bergen, waar regenbuien, sneeuw en hevige onweersbuien elk jaar maandenlang bijna onafgebroken voorkomen, zijn de ruïnes anders. Deze massieve, kolossale cyclopische bouwwerken van graniet, porfier, kalk- of kiezelsteen hebben aan de ontbinding door de tijd, geologische vervormingen, aardbevingen, en aan de heiligschennende, verwoestende hand van de krijger en schatgraver weerstand geboden.
Deze muren, tempels, huizen, torens, forten of graven worden niet door cement op hun plaats gehouden maar door naar binnen hellende muren en de aanpassing van elke steen aan de daarvoor bestemde plaats, waarbij de stenen, die zes- of meerzijdig zijn, zijn bewerkt en glad gemaakt, zodat ze zo nauwkeurig op elkaar aansluiten dat de scherpe kant van een klein zakmes niet in één van de voegen kan worden gestoken, niet in de binnenste delen die geheel verborgen zijn, en ook niet aan de oppervlakte aan de binnen- en buitenkant. Deze stenen, die zonder te letten op gelijkvormigheid of grootte zijn uitgezocht, variëren van 0,014 tot 42 kubieke meter massieve inhoud, en het zou heel toevallig zijn indien men onder de vele miljoenen stenen er één zou vinden die op de plaats van een ander paste. In ‘Calle Triunfo’ in de stad Cuzco bevindt zich in een deel van de muur van het oude huis van de Maagden van de Zon een heel grote steen, die bekendstaat als ‘de twaalfhoekige steen’, omdat ze met twaalf vlakken, die elk onder een andere hoek liggen, aansluit op de omringende stenen. Behalve die twaalf vlakken heeft ze het vlak van de buitenkant, en niemand weet hoeveel vlakken ze aan de achterkant heeft, die in het metselwerk verborgen is…”
Twaalfhoeksteen van Hatunrumiyoc in Cusco
Het architecturale meesterschap van de grote Inca-beschaving verbijstert archeologen over de hele wereld. Ter illustratie: de Twaalfhoeksteen van Hatunrumiyoc in Cusco is een van de meest verfijnde voorbeelden van hun vindingrijkheid, met zijn twaalf hoeken die naadloos in de omringende muur passen. Het werd meer dan 700 jaar geleden door Inca-metselaars aangelegd en wordt tegenwoordig beschouwd als een nationaal erfgoedobject. Het materiaal is een groen dioriet stollingsgesteente, het is ongeveer 1,80 meter diep en weegt zes ton.
Betekenis
De betekenis van de 12 hoeken is niet algemeen bekend, maar er wordt aangenomen dat deze de verdeling van 24 families van Cusco vertegenwoordigen: 12 tijdens de Hurin-dynastie en 12 tijdens de Hanan-dynastie.
Dit lijkt mij wat overdreven, als de steen echt refereert aan die dynastieën dan hadden ze er wel wat meer werk van gemaakt! Als je langs de muur met de steen loopt, moet je bijzonder attent zijn om hem niet te missen (even alle toeristische toestanden er omheen vergetend). Veel interessanter is de vraag hoe de Inca’s zonder noemenswaardige hulpmiddelen zoveel perfect passende stenen konden maken of vinden.
Geen mortel of specie
De stenen werden zo precies gelegd dat het gebruik van mortel, of andere vormen van specie, om ze bij elkaar te houden niet nodig was. De stenen passen zelfs zo perfect dat er geen papiertje tussen past. Als gevolg hiervan waren hun constructies ook zo stabiel, dat ze eenvoudigweg zouden ‘dansen’ en zich vervolgens zouden hervestigen in het geval van een aardbeving. De 12-hoekige steen is het meest complexe voorbeeld van deze raadselachtige precisie.
De steen bevindt zich eigenlijk in een oude muur genaamd hatunrumiyoc. De muur vormt één kant van het paleis van de aartsbisschop. Hatunruminyoc betekent volgens geleerden ‘huis met grote stenen’ in het Quechua. Dit is een van de best bewaarde Inca-muren in de hele regio, met koloniale bouwwerken eromheen gebouwd.
1 ‘A land of mystery’, The Theosophist, maart, april, juni en augustus 1880