Ronde 7
Moest in de eerste ronde blijken of we de nachtelijke reis goed verwerkt hadden, in deze zevende ronde moest blijken of ik de voedselvergiftiging goed doorstaan had. Want dat het voedselvergiftiging geweest moet zijn, blijkt wel uit het feit dat er meer “gevallen” waren en dat nu ook Ansjelina vergelijkbare verschijnselen heeft.
Ik had wederom zwart en kwam tegen de Zwitser Bruno Haas in een Franse laveerpartij terecht. Dat vergt veel geduld en precisie, en van beide kwam ik in de huidige omstandigheden nogal wat te kort. De eerste agressie in de partij kwam dan ook van mijn kant, maar werd goed opgevangen en dan komt al snel de bierkaai in zicht…
Bierkaai
De uitdrukking “vechten tegen de bierkaai” is ontstaan in Amsterdam: bierkaai is een volkse benaming voor de Bierkade. Dat was een deel van de Oudezijds Voorburgwal, tussen de Sint-Janstraat en de Oude Kerk, waar enkele eeuwen geleden vaten met bier werden aangeleverd en opgeslagen. De Utrechtse bierkaai lag op de werven tussen de Vollersbrug en de Geertebrug. In Amsterdam was de import van bier al sinds de Middeleeuwen erg belangrijk. Het meeste bier kwam vanuit Duitsland de Amsterdamse haven binnen en werd gelost bij de Bierkade. Zoals gezegd sjouwden de arbeiders de hele dag met die vaten en daar werden ze erg sterk van.
Hoopvechten,
Omdat er weinig volksvermaak was, vochten de mannen en jongens uit verschillende buurten tegen elkaar. Dat noemden ze hoopvechten. Dit was hèt belangrijkste vermaak voor de lagere klassen. De autoriteiten waren het hier natuurlijk niet mee eens, maar konden er weinig tegen doen: pas tegen het einde van de 18e, begin 19e eeuw kwam er een einde aan het hoopvechten.
Verschillende buurten in Amsterdam deden mee aan het hoopvechten: Jan ter Gouw schreef er in 1871 over en noemde er enkele. De wijken die hij noemde, waren de Ridder– en Jonkerstraten, de Jodenhoek en dus ook de Bierkaai.
Dus als je moest vechten tegen de bierkaai dan was je waarschijnlijk niet blij. Die gasten waren zo sterk, dat ze bijna onoverwinnelijk waren en het dus een hopeloze zaak zou zijn.
Wandelen over de Bierkaai
Schaakvriend Kees Volkers heeft een boek geschreven over de historie van de Utrechtse bierkaai: “Wandelen over de bierkaai”. Dit is de samenvatting ervan:
“Dat Utrecht een belangrijke biernijverheid heeft gekend was tot nu toe een goed bewaard geheim. Toch heeft de Domstad in vroeger eeuwen zeker zestig brouwerijen geteld. De vertrouwde geur van mout moet eeuwenlang als een weeïge deken over de oude vestingstad hebben gehangen.
Vrijwel alle brouwerijen stonden aan de Oudegracht, waar het water rechtstreeks uit de gracht in de bierketels werd geschept. Bier was van groot belang voor Utrecht, niet alleen omdat het door iedereen dagelijks in grote hoeveelheden werd gedronken, maar ook voor de stedelijke economie, die voor een groot deel draaide op de inkomsten uit de bieraccijnzen.
De laatste brouwerij aan de Oudegracht, De Boog, werd in 1897 gesloten, weggeconcurreerd door de grote industriële brouwers, die met hun Beijersche bieren de markt veroverden. Zoals brouwerij
De Krans, die tot 1930 produceerde in een imposant gebouw aan de Croeselaan.
In deze gids wandelt Kees Volkers door de bierhistorie van de Domstad. Die wandeling voert voor een groot deel langs de schitterende Oudegracht, waar nog altijd sporen uit het bierverleden aanwezig zijn. Tussendoor wordt een uitstapje gemaakt de provincie in. Ondertussen vertelt de schrijver over de strijd van de gildebrouwers met kloosterbrouwers, thuisbrouwers en buiten- brouwers, de geleidelijke achteruitgang van de brouwnijverheid, de overrompeling door de Beijersche bieren, en de ondergang van de laatste brouwer in de 20ste eeuw.
Maar ook over de opmerkelijke revival van de biercultuur van de laatste decennia. Inmiddels telt Utrecht weer twee actieve brouwerijen, waaronder één aan de Oudegracht!”
