Blogs van Jos Heesen
Ruim honderd jaar geleden waren de meeste wetenschappers ervan overtuigd dat het heelal niet groter was dan onze eigen Melkweg en dat het eeuwig, statisch en onveranderlijk was. Het heelal was er altijd geweest zoals het er was, en zou altijd zo blijven. Dat was de algemeen aanvaarde wetenschappelijke opvatting van die tijd.
The Open Society and its Enemies is Poppers hoofdwerk, dat uit twee delen bestaat. Het is een radicale aanval op wat Popper zag als de wortels van het kwaad: de totalitaire tendensen in het werk van Plato, Hegel en Marx.
Het debat tussen Albert Einstein en Henri Bergson over het concept van tijd is een van de beroemdste filosofische en wetenschappelijke discussies van de 20e eeuw. Dit debat vond plaats in 1922 en had diepgaande implicaties voor zowel de natuurkunde als de filosofie.
Baruch de Spinoza was een Nederlandse filosoof die samen met Descartes werd beschouwd als een van de grote rationalisten van de 17e-eeuwse filosofie. Wat waren Spinoza’s denkbeelden over God?
Tot 1904 begreep iedereen het concept van tijd verkeerd. De boeddhisten dachten dat het cyclisch was, en de christenen geloofden dat het voorbestemd was. Ook de oude Indiërs dachten dat het cyclisch was.
Als we zijn brief aan Gutkind afgaan, blijkt Einstein een atheïst te zijn. Maar lees Einstein op andere plaatsen en je ziet dat hij direct verklaart dat hij er niet één is. ‘Ik ben geen atheïst’, zei hij in een interview uit 1930. ‘Ik weet niet of ik mezelf als pantheïst kan omschrijven. Het betrokken probleem is te groot voor onze beperkte geest.”
In 1905 publiceerde Einstein, voortbouwend op bestaand experimenteel en theoretisch werk, de speciale relativiteitstheorie. Die theorie combineerde onder meer ruimte en tijd tot één enkele entiteit die hij ruimtetijd noemde.
Er wordt wel gezegd dat waanzin en genialiteit twee uitersten van een cirkel zijn en derhalve weer naast elkaar liggen. Als men de grip op het leven kwijtraakt, zoekt men een uitweg, die soms zelfmoord is. Hier het verhaal van twee geniale wetenschappers en de manier waarop zij aan zijn einde komen.
In 2022 is de Nobel prijs voor natuurkunde toegekend aan een trio wetenschappers voor hun experimenten in de quantum mechanica:
Van de fundamentele krachten in het universum domineert er maar één op elk moment: de zwaartekracht.
Het houdt ons dicht bij de grond, pakt ballen uit de lucht en geeft onze spieren iets om tegen te strijden. Kosmisch gezien is de zwaartekracht net zo consequent aanwezig.