Het nummer “At Seventeen” van Janis Ian was een van mijn favorieten op de middelbare school (waarschijnlijk was ik zelf ook 17 jaar oud). Het album Betweeen the Lines waar At Seventeen opstond, had ik niet, maar wel Aftertones.
Aftertones is haar achtste album, opgenomen in 1975 in verschillende studio’s in New York en in 1976 uitgebracht door Columbia Records. “Love Is Blind” was zes maanden lang een nummer 1-single in Japan. Het was het best verkochte album van een vrouwelijke soloartiest in Japan en was ook een top twintig en gouden plaat in de Verenigde Staten, Ierland en Nederland.
Achtergrond van het nummer At Seventeen
Het nummer werd uitgebracht op het album Between the Lines uit 1975. In augustus van dat jaar werd het nummer uitgebracht als de tweede single van het album.
“At Seventeen” is geschreven door Ian zelf op 24-jarige leeftijd. Ze raakte geïnspireerd om het nummer te schrijven nadat zij een artikel in The New York Times las over een jonge vrouw die dacht dat haar leven zou verbeteren na een debutantenbal, maar teleurgesteld raakte toen dit niet het geval was.
Hoewel het meisje in het artikel achttien jaar was, veranderde Ian dit naar zeventien omdat het beter bij de instrumentatie paste.
Ze voelde zich niet zeker om een nummer over de highschool te schrijven, aangezien zij zelf nooit een homecoming1 of een prom2 had meegemaakt. De opname vond plaats op 17 september 1974 en het nummer was binnen drie dagen voltooid.
“At Seventeen” is een softrocknummer over een buitenbeentje op een highschool. Zo vindt de ik-persoon dat liefde niet voor haar geschikt is en vindt ze zichzelf niet aantrekkelijk en een lelijk eendje.
Ian vertelde dat het “lelijke eendje” was geïnspireerd door Billie Holiday, die beschreef dat haar muziek altijd een beetje hoop bevatte. Ian schreef het laatste couplet om de band met de luisteraar te verstevigen. Het nummer groeide uit tot een anthem in de lgbt-gemeenschap, waarbij vooral de eerste regel (“I learned the truth at seventeen“) wordt uitgelegd als een persoon die ontdekt dat deze homoseksueel is. Ian, die zelf in 1993 uit de kast kwam als lesbienne, was verrast over de steun van deze gemeenschap.
“At Seventeen” zou oorspronkelijk niet als single worden uitgebracht, omdat het te lang zou zijn en te veel tekst zou bevatten. “When the Party’s Over” werd gekozen als de eerste single van het album. Na een tijdje vroeg producer Herb Gart aan radiostations om enkel de eerste minuut van het nummer te draaien, gevolgd door een oproep aan de luisteraars om te bellen en de rest van het nummer aan te vragen. Dit bleek een succesvolle strategie en het nummer werd toch op single uitgebracht, maar in een versie van 3:56 minuten, terwijl de albumversie 4:43 minuten duurde.
De single bereikte de derde plaats in de Amerikaanse Billboard Hot 100. Ook in Canada, Australië en Nieuw-Zeeland bereikte het de hitlijsten. Ian ontving voor het nummer in 1976 een Grammy Award in de categorie Best Pop Vocal Performance, Female. Ian wilde het nummer oorspronkelijk niet live uitvoeren en sloot tijdens de eerste zes maanden dat ze het uitvoerde haar ogen om de reactie van het publiek niet te hoeven zien. Desondanks zorgde het er wel voor dat haar populariteit groter werd; Ian zei dat ze wist dat het een succesvol nummer was toen haar publiek groeide van honderd naar achthonderd mensen.
| I learned the truth at seventeen That love was meant for beauty queens And high school girls with clear skinned smiles Who married young and then retired. The valentines I never knew The Friday night charades of youth Were spent on one more beautiful At seventeen I learned the truth. And those of us with ravaged faces Lacking in the social graces Desperately remained at home Inventing lovers on the phone Who called to say come dance with me And murmured vague obscenities It isn’t all it seems At seventeen. The brown eyed girl in handy-downs Whose name I never could pronounce said, Pity please the ones who serve They only get what they deserve. The rich relationed hometown queen Married into what she needs A guarantee of company And haven for the elderly. Remember those who win the game Lose the love they sought to gain Indebentures of quality And dubious integrity. Their small town eyes will gape at you In dull surprise when payment due Exceeds accounts received At seventeen. To those of us who know the pain Of valentines that never came, And those whose names were never called When choosing sides for basketball. It was long ago and far away The world was younger than today And dreams were all they gave for free To ugly duckling girls like me. We all play the game and when we dare To cheat ourselves at solitaire Inventing lovers on the phone Repenting other lives unknown That call and say, come dance with me And murmur vague obscenities At ugly girls like me At seventeen. | Ik leerde de waarheid op mijn zeventiende kennen Dat liefde was bedoeld voor schoonheidskoninginnen En middelbare scholieren met een heldere glimlach Die jong trouwden en daarna met pensioen gingen. De Valentijnsdagen die ik nooit heb gekend De vrijdagavond uitjes van de jeugd Zijn besteed aan één nog mooier Op mijn zeventiende leerde ik de waarheid kennen. En degenen onder ons met verwoeste gezichten Met gebrek aan sociale gratie Bleven wanhopig thuis Vonden geliefden uit aan de telefoon Die belden om te zeggen: kom met mij dansen En vage obsceniteiten mompelden Het is niet alles wat het lijkt Als zeventienjarige. Het meisje met bruine ogen in tweedehandsjes Wiens naam ik nooit kon uitspreken zei: Heb medelijden met degenen die dienen Ze krijgen alleen wat ze verdienen. De “hometown queen” met rijke relaties Getrouwd met wat ze nodig heeft Een garantie voor gezelschap En toevluchtsoord voor ouderen. Denk aan degenen die het spel hebben gewonnen Verloren de liefde die ze probeerden te winnen Obligaties van kwaliteit En twijfelachtige integriteit. Hun kleine stadsogen zullen je aanstaren Met verveelde verrassing wanneer de verschuldigde betaling Meer is dan de ontvangen betalingen Als zeventienjarige. Voor degenen onder ons die de pijn kennen Van Valentijnsdagen die nooit kwamen, En degenen wier naam nooit werd genoemd Bij het kiezen van partijen voor basketbal. Het was lang geleden en ver weg De wereld was jonger dan vandaag En dromen waren het enige wat ze gratis gaven Aan lelijke eendjes zoals ik. We spelen allemaal het spel en wanneer we durven Om onszelf te bedriegen bij solitaire Geliefden uitvinden aan de telefoon Rouwend om andere onbekende levens Die bellen en zeggen: kom met mij dansen En vage obsceniteiten mompelen Bij lelijke meisjes zoals ik Als zeventienjarige. |
Janis Ian
Janis Ian, geboren als Janis Eddy Fink (1951) in Farmingdale, New Jersey,, is een Amerikaans singer-songwriter, die al op 3-jarige leeftijd pianospelen leerde van haar vader, een muziekleraar.
Op 14-jarige leeftijd debuteerde zij met een zelfgeschreven liedje, Society’s Child, dat haar in de Verenigde Staten van 1966 meteen nationaal bekend maakte (top 15-notering in de Billboard Hot 100).
De tekst ging over een relatie tussen een blank meisje en een zwarte jongen. De discussie of zoiets wel kon, brandde los en Ian stond in het middelpunt van de belangstelling.
Haar carrière kreeg verder vorm toen zij het album Between the Lines uitbracht. Het nummer At Seventeen, over de gevoelens van iemand van die leeftijd die zich eenzaam voelt, werd een van haar bekendste liedjes. Andere bekende nummers zijn Jesse, Fly Too High, The Other Side of the Sun, Between the Lines en Stars.
In de jaren zeventig maakte zij diverse platen, daarna werd het wat stil rond haar. Zij trad nog wel op in Nederland in het begin van de jaren tachtig met Conny Vandenbos, een bewonderaarster. Zij heeft een plaat met vertaalde liedjes van Ian uitgebracht. Samen zingen ze daarop het duet Don’t Leave Tonight.
Van 1978 tot hun scheiding in 1983 was Ian getrouwd met de Portugese filmer Tino Sargo. Na een periode van stilte, waarin zij door bedrog van een boekhouder financieel aan de grond zat, kwam ze terug met Breaking Silence. Daarbij kwam zij ook uit voor haar homoseksualiteit en trouwde in 2003 met Patricia Snyder.
1 Homecoming is een jaarlijkse traditie in de VS, waarbij iedereen van de highschools of colleges samenkomt met de inwoners van de town, dit gebeurt meestal aan het einde van september of begin oktober, om alumni en voormalige inwoners te verwelkomen bij terugkomst. Het is een meerdaags evenement. Tijdens het evenement staat de banquet of het gala centraal. Voor de rest bestaat homecoming veelal uit een wedstrijd american football, of soms een andere sport zoals basketbal, ijshockey of voetbal.
2 Prom is in de Verenigde Staten een semiformeel dansbal dat het schooljaar afsluit. Prom is een afkorting van “promenade”. Op kleinere highschools kunnen alle leerlingen naar het eindejaarsbal komen, maar op grote scholen is het feest alleen bestemd voor leerlingen uit de laatste twee klassen, respectievelijk de junior prom voor de 11e klas en senior prom voor de 12e en tevens laatste klas. Sommige colleges (universiteiten) vieren ook een prom.
Het is de bedoeling dat iedere jongen een meisje vraagt om als date mee naar de prom te gaan. De jongen en het meisje hoeven niet per se iets met elkaar te hebben of te krijgen, maar als ze al een paar zijn wordt uiteraard verwacht dat ze samen gaan. Het is verder niet per se nodig dat een koppel dat samen is gekomen de hele avond bij elkaar blijft. De jongen haalt het meisje op met de auto, huurt een auto of zelfs limousine met chauffeur om met het meisje naar de prom te rijden. Door de ouders gebracht en/of opgehaald worden wordt als zeer ongewenst beschouwd.