Paul Morphy 5/5

1858

Morphy’s geschiedenis

• Op 8 juni vertrok Morphy naar Engeland per schip, de Arabia. Hij had redenen om aan te nemen dat Staunton een match zo willen spelen als Morphy naar Engeland kwam.
• Morphy kwam op 21 juni aan. De datum was zo gekozen omdat er op 24 juni een sterk bezet toernooi in Birmingham zou beginnen. Maar toen hij aankwam hoorde hij pas dat het toernooi was verschoven naar 24 augustus.
• Dit gaf hem de handen vrij om een ronde te maken langs diverse belangrijke Engelse schaakclubs, waaronder St. George’s en Simpson’s.
• Bij zijn eerste of tweede bezoek aan St. George’s, ontmoette hij Staunton, maar die weigerde Paul’s verzoek om een vriendschappelijke partij te spelen.
• Uiteindelijk zou de match met Staunton nooit plaatsvinden, maar de twee speelden wel twee consultatiepartijen tegen elkaar: Morphy/Barnes tegen Staunton/Owens. Morphy/Barnes won beide keren.
• Morphy eerste partijen in Engeland waren tegen Thomas Wilson Barnes, een sterke clubspeler. Barnes is uiteindelijk de speler met de beste score tegen Morphy – 8x gewonnen en 19x verloren. Wel waren alle partijen vriendschappelijk.

Voor de verandering hieronder een partij die Morphy verloor en wel tegen deze Barnes, die een zeer provocerende opening speelde:

• Omdat Staunton een match ontliep, speelde Morphy er een tegen Löwenthal tegen een inzet van 100 pond.
• Die match werd gespeeld van 10 tot 19 juli en Morphy won met 9-3. De gewonnen inzet gebruikte Morphy om Löwenthal meubels voor zijn nieuwe huis kado te doen.
• Een andere match speelde Morphy tegen Reverend John Owens, dominee te Hooton, Cheshire, die, vanwege zijn positie in de kerk, speelde onder het pseudoniem, Alter.
• Om een idee te geven van zijn speelsterkte: in het London tournooi van 1862, won Owens de 3^e prijs achter Anderssen en Paulsen, maar voor Steinitz, Barnes, Löwenthal en Blackburne.
• Morphy gaf hem een voorgift van pion en zet (ofwel Morphy speelde steeds zwart en zonder c-pion).
• Ze speelden om een ivoren schaakspel en het duurde slechts een paar dagen. Morphy won 5 partijen en speelde er 2 remise, genoeg om de match te winnen.
• Het toernooi in Birmingham was aanstaande en Staunton speelde er in mee.
• Morphy zag uiteindelijk af van deelname, omdat hij bang was dat Staunton hun onderlinge partijen in dat toernooi zou gebruiken als excuus om onder zijn “match” verplichtingen uit te komen.

• Frederick Milnes Edge schreef het boek The Exploits and Triumphs in Europe of Paul Morphy, the Chess Champion in 1859.
• Hij ontmoette Paul tijdens het First American Chess Congress waar hij een administratieve rol vervulde.
• Toen Morphy naar Engeland ging, bood Edge zich aan als secretaris en personal assistent.
• He was voortdurend in Morphy’s gezelschap, maar aan het einde van Morphy’s Europese reis kregen ze onenigheid. Waarschijnlijk vanwege het boek dat Edge wilde uitbrengen.
• Veel details over Morphy zijn bewaard gebleven door de notities die Edge maakte.

• Omdat een mogelijke match met Staunton was uitgesteld tot november, besloot Morphy door te reizen naar het vasteland.
• Op 31 augustus ging hij samen met Edge aan boord van een stoomschip naar Calais. Daar reisden ze per trein door naar Parijs, hoewel Morphy behyoorlijk last had van zeeziekte.
• In Parijs besloten ze te gaan eten in Café de la Régence, niet zo zeer vanwege de schaakhistorie aldaar, maar om de lokale schaakprofessional, Daniel Harrwitz , te ontmoeten.
• Deze bleek een paar dagen de stad uit te zijn.
• Ze keerden de volgende dag terug naar het café. Morphy speelde daar een paar vriendschappelijke partijen en ook een match met Lecrivain met een voorgift van pion en twee zetten. Morphy won alle partijen.
• Toen Harrwitz weer was teruggekeerd, daagde Morphy hem direct uit voor een match.
• Harrwitz was niet erg happig, en stelde voor een vriendschappelijk partijtje te spelen. Harrwitz speelde het Koningsgambiet en won. Dat trok hem over de streep om het aanbod van Morphy alsnog te accepteren.
• De afspraken die ze maakten hielden onder meer in dat er geen gebruik gemaakt zou worden van secondanten en dat de inzet 295 francs zou zijn.
• Op 5 september werd de 1^e partij gespeeld en die werd door Harrwitz gewonnen. Na de partij voelde Harrwitz brutaalweg Morphy’s pols en zei tegen de omstanders: “Well, this is astonishing! His pulse does not beat any faster than if he had won the game!“
• Harrwitz won ook de 2^e partij. Toen ze terugliepen naar het hotel zei Edge tegen Morphy dat hij had gehoord dat de mannen, die op Morphy’s matchoverwinning hadden ingezet, bezorgd waren. Morphy antwoordde daarop: “How astonished all these men are going to be. Harrwitz will not win another game.“
• En inderdaad: Morphy won de volgende 3 partijen.
• Nu werd Harrwitz bezorgd en zijn grootspraak verdween. Hij deed voor alsof hij ziek geworden was en vroeg om 10 dagen uitstel. Vreemd genoeg speelde Harrwitz gedurende deze periode zijn gebruikelijke partijen in het café.
• Op 23 september pakten ze de draad weer op en Morphy won opnieuw. Harrwitz vroeg opnieuw om uitstel.
• Gedurende dit uitstel speelde Morphy zijn beroemde blindsimultaan in Café de la Régence. In de 10 uur die dit spektakel duurde, verliet Morphy nooit zijn stoel en dronk of at niets.
• De volgende dag zou de Harrwitz match weer verder gaan, maar Morphy bleek een stevige verkoudheid opgelopen te hebben. Hij werd geadviseerd om op zijn beurt om uitstel te vragen, maar daar wilde Morphy niets van weten: “I would sooner lose a game than that anyone should think I had exhausted myself by a tour de force as some will do if I am absent at the proper hour.”
• Harrwitz eiste nu dat de partijen in een aparte kamer (in plaats van midden in het café) gespeeld zouden worden. De partij eindigde in remise. Edge merkte over het eind van die partij op “Morphy’s feverish state told upon him, and he committed an oversight which lost him a rook, when within a move or two of winning. It was so stupid a mistake, that he immediately burst out laughing at himself. Harrwitz picked off the unfortunate rook with the utmost nonchalance, as though it were the result of his own combination, and actually told me afterwards, “Oh, the game was a drawn one throughout““.
• Na weer een paar dagen uitstel verloor Harrwitz opnieuw. En weer vroeg hij om een fors aantal dagen uitstel, maar nu weigerde Morphy. Harrwitz gaf zich daarop per brief gewonnen.
• Morphy zag af van de gewonnen inzet, maar stuurde die naar Adolph Anderssen, die zijn volgende match tegenstander zou zijn. Daarmee kon Anderssen zijn reiskosten van Breslau, Duitsland naar Parijs betalen.  

• Nu een match met Staunton van de baan leek, wilde Morphy doorreizen naar Duitsland om het daar op te nemen tegen de beste spelers. Maar heimwee en zijn zwakke gezondheid deden hem daar van af zien.
• Die zwakke gezondheid was ook de reden waarom dokters hem adviseerden om ook voorlopig af te zien van de terugreis naar Amerika.
• Anderssen had intussen de uitnodiging om naar Parijs te komen en een match te spelen geaccepteerd.
• Anderssen was wiskundeleraar van beroep en gebruikte de Kerstvakantie om naar Parijs te reizen.
• Hij arriveerde daar op 15 december en trof Morphy met griep in bed. De dokters hadden bij hem, “ter genezing”, een aderlating toegepast, wat hem bhoorlijk verzwakt had.
• Maar toen hij hoorde dat Anderssen was gearriveerd, zei hij tegen Edge: “I have a postivie chess fever coming over me. Give me the board and pieces and I’ll show you some of Anderssen’s games…. (hij liet de Evergreen partij zien) …There, that shows the master!“
• Anderssen vond het eigenlijk geen goed idee om onder deze omstandigheden de match te beginnen. Maar Morphy wist dat Anderssen’s vrije dagen beperkt waren, dus haalde hem over om toch te gaan spelen.
• Ze kwamen overeen dat de eerste die 7 partijen won, ook de match gewonnen had en dat ze slechts voor de eer zouden spelen.
• Omdat Anderssen nog nooit in Parijs geweest was, en er nog een paar dagen waren voordat de match zou beginnen, liet Edge hem de stad zien.
• Uiteindelijk kwamen ze uit in Café de la Régence waar Anderssen zijn oude nemesis, Harrwitz, ontmoette (Harrwitz kwam oorspronkelijk ook uit Breslau). 
• Omdat ze er niet uitkwamen wie nu het vaakst van de ander had gewonnen, werd besloten om ter plekke de issue te beslechten. Van de 6 partijen won Anderssen er 3, Harrwitz 1 en er waren 2 remises.
• Op 20 december, na 2 weken in bed gelegen te hebben, was Morphy weer in staat om, met ondersteuning van Edge, naar de ruimte in het hotel te lopen waar de match gespeeld zou worden.
• Die ruimte was een kamer in Morphy’s hotel, het Breteuil op 1 Rue du Dauphin.
• In de kamer waren de volgende personen aanwezig: Eugène Lequesne, Saint Amant, Jules Arnous De Rivière, Jean Prèti, Paul Journoud (journalist), Carlini, Frederick Edge, Mortimer en Johnson (New York Times correspondent).
• Die laatste schreef het volgende over de ontmoeting: “…Nothing could be more unlike than the physique of the two players. Mr. Morphy is a frail, small boy, with a fine face and head, and a modest, almost timid, air. Prof. Anderssen, on the contrary, is a tall man, slim, about fifty years of age, with a small, bald head, a slight stoop in the shoulders, lively black eyes, a clean-shaven face, and a decidedly German cast of features. He is a quiet, gentlemanly man, with a sympathetic expression of the face, which immediately predisposes in his favor…”
• In het Café de la Regence stonden demonstratieborden waar liefhebbers de partijen konden volgen. Koeriers liepen elk halfuur op en neer om de gespeelde zetten op te halen.
• Morphy’s zag er zo belabberd uit, dat Anderssen zich afvroeg of hij wel in staat was om te spelen. Maar Morphy stelde hem gerust: met zijn brein was niets aan de hand. 
• In de 1e partij had Morphy wit en hij zette Anderssen het Evans Gambiet voor. Een gambiet dat Morphy, met zowel wit als zwart. wel 80x speelde en slechts 2x verloor. Maar dit keer verloor hij opnieuw en dat overtuigde hem ervan dat “the Evans Gambit is indubitably a lost game for the first player, if the defense is carefully played; inasmuch as the former can never recover the gambit pawn, and the position, supposed to be aquired in the outset, cannot be maintained.” Er was nog wat opmerkelijks aan deze partij: Morphy gebruikte veel meer tijd dan zijn tegenstander. Dat was nog niet eerder gebeurd!
• De match begon op 20 december en eindigde op 28 december met 7 gewonnen partijen voor Morphy, 2 voor Anderssen en 2 remises.
• Na elke partij wandelde Anderssen naar Café de la Régence en gebruikte de telegraaf om de partij door te sturen naar Berlijn en Leipzig voor zijn Duitse volgers.