Filosofie is iets waar ik pas op veel latere leeftijd in geinteresseerd ben geraakt, als bijprodukt van mijn interesse in wis- en natuurkunde en kosmologie.
Heeft het universum wel een masterplan? Om daar achter te komen moeten we eerst eens ingaan op het concept van entropie, een hoeksteen van de thermodynamica. In de kern is entropie een maatstaf voor wanorde of willekeur in een systeem. Naarmate de tijd verstrijkt, heeft het universum de neiging om van orde naar wanorde te evolueren. Dit geeft weinig hoop op een prachtig masterplan.
In de nieuwsbrief van The Philosopher's Shirt trof ik een treffende tekst aan over de komende Amerikaanse verkiezingen. Die lijken meer en meer surrealistisch te worden. Niets illustreert dat beter dan het bizarre schouwspel van Elon Musk die Donald Trump steunt, terwijl hij met de naam van Orwell zwaait als een strijdvlag. Ik gebruik die tekst als basis voor dit bericht.
Een fundamenteel aspect van de filosofie is de eindeloze cyclus van kritiek leveren op en voortbouwen op elkaars ideeën. Dit wordt al verbeeld in Raphaels "De School van Athene".
Toen ik in de jaren 80 van de vorige eeuw studeerde aan de RU te Utrecht kon ik wat bijverdienen als proefpersoon bij experimenten van de Psychologie faculteit. Bij een van die onderzoeken kreeg ik de spelregels van een simpel spel uitgelegd en een tegenstander die alleen via een TV scherm zichtbaar (en hoorbaar) was. Met elkaar praten was niet mogelijk, maar de experimentator vertelde mij over een rode knop waarmee ik mijn tegenstander een elektrische schok kon geven om te laten merken dat ik het niet met hem eens was.
Dat mensen de geschiedenis willen herhalen is doorgaans geen bewuste keuze, maar eerder een weerspiegeling van een "diepere psychologische, sociale en culturele dynamiek".
Er zijn verschillende redenen waarom de geschiedenis zich vaak lijkt te herhalen, en waarmee het gezegde "een geschiedenis die niet geleerd wordt, is gedoemd zich te herhalen" wordt bevestigd.
Hierbij een aantal oorzaken waarom de geschiedenis zich steeds herhaalt.
In deze tijden van desinformatie, lijkt mij de aandachtspanne van een mens een factor bij het maken van onderscheid tussen fact en fictie, Dus ik ben er nog eens dieper ingedoken.
Het concept van aandachtspanne is uitgebreid bestudeerd, met name in de context van onderwijs, mediaconsumptie en de impact van technologie op cognitieve functies.
In veel conflicten tussen moslims en niet-moslims wordt gerefereerd naar Soera 4 van de Koran. Omdat ik als niet-moslim onvoldoende kennis heb van de teksten in de Koran, vroeg ik ChatGPT om Soera 4 toe te lichten. Het valt mij op dat het antwoord volledig politiek correct is en dat het "gebruik" ervan door Islamitisch terrorisme onterecht is.
Al in 2007 was er in de Duitse rechtspraak al een duidelijk geval van een verschoven Overton Window bij een van de uitspraken. Ik citeer een artikel uit The Guardian:
Duitse rechter beroept zich op Koran om mishandelde vrouw echtscheiding te weigeren.
Toen ik me verdiepte in Poppers Paradox liep ik tegen het, voor mij onbekende, begrip Overton Window aan. Natuurlijk wilde ik daar meer over weten...
In het digitale tijdperk is de snelle verspreiding van informatie via sociale media en andere online platforms een tweesnijdend zwaard geworden. Hoewel het de toegang tot kennis heeft gedemocratiseerd en mensen over de hele wereld met elkaar heeft verbonden, heeft het ook geleid tot een gevaarlijk fenomeen: 'fake news' (nepnieuws/desinformatie).