Das Ding an sich
Kant stelde voor dat er een realiteit bestaat die verder gaat dan de menselijke perceptie.
Categorie Filosofie
Filosofie is iets waar ik pas op veel latere leeftijd in geinteresseerd ben geraakt, als bijprodukt van mijn interesse in wis- en natuurkunde en kosmologie.
Spinoza’s universum
Baruch (Benedict) de Spinoza was een prominente filosoof uit de 17e eeuw die een uniek en controversieel begrip van God en het universum ontwikkelde.
Wittgensteins taalspel filosofie
Volgens Wittgensteins taalfilosofie bepaalt taal in belangrijke mate de manier waarop we denken en de wereld om ons heen begrijpen. Hij geloofde dat taal niet alleen een hulpmiddel is om reeds bestaande gedachten uit te drukken, maar dat het eerder onze gedachten zelf actief beïnvloedt en construeert.
Gottfried Wilhelm Leibniz
Gottfried Wilhelm Leibniz (1646–1716), was een veelzijdige Duitse wiskundige, filosoof, logicus, natuurkundige, historicus, rechtsgeleerde en diplomaat. En daarmee waarschijnlijk de laatste Homo Universalis.
Inkompetenzkompensationskompetenz
Marquard vraagt zich af: wat kan de filosofie? En wat kan je ermee doen? Welke competenties heeft de filosoof? Zijn antwoord klinkt weinig bemoedigend: filosofie is de competentie om incompetentie te compenseren.
God en/of Wetenschap?
Als we zijn brief aan Gutkind afgaan, blijkt Einstein een atheïst te zijn. Maar lees Einstein op andere plaatsen en je ziet dat hij direct verklaart dat hij er niet één is. ‘Ik ben geen atheïst’, zei hij in een interview uit 1930. ‘Ik weet niet of ik mezelf als pantheïst kan omschrijven. Het betrokken probleem is te groot voor onze beperkte geest.”
Intolerantie voor onzekerheid
De beroemde kat-hond experimenten waren onderdeel van een naoorlogse zoektocht naar de wortels van autoritarisme en vooroordelen. Wat Frenkel-Brunswik met haar experiment ontdekte, was een sleutelkenmerk van de gesloten geest: intolerantie voor onzekerheid.
“Fake news” en desinformatie rondom Gaza
Het Israëlisch-Palestijnse conflict is een eeuwigdurende, diepgewortelde problematische kwestie die de loutere geopolitiek overstijgt. Het is een strijd tussen verhalen, een strijd waarin verhalen en percepties evenveel macht uitoefenen als fysieke krachten. In deze ingewikkelde strijd komt desinformatie naar voren als een krachtig wapen dat vakkundig wordt gehanteerd door mensen met kwade bedoelingen.
Hoe filosofeer je?
Filosofen zijn altijd bezig geweest met de vraag hoe ze het beste kunnen filosoferen. In het oude Griekenland werd filosofie vaak buitenshuis beoefend, op openbare locaties zoals het Lyceum, terwijl filosofische werken vaak in dialoogvorm werden geschreven.
Darwins filosofie
Wat heeft Darwin met filosofie te maken? Nou ja, veel, en vooral de sociaal-culturele implicaties zijn enorm. Darwins theorie biedt echter ook een sleutel tot een dieper begrip van het eigen wezen, voor zover evolutie wordt gezien als het doel van het individuele bestaan.