Vervalt Filosofie in herhalingen?
Een fundamenteel aspect van de filosofie is de eindeloze cyclus van kritiek leveren op en voortbouwen op elkaars ideeën. Dit wordt al verbeeld in Raphaels “De School van Athene”.
Categorie: Filosofie
Filosofie is iets waar ik pas op veel latere leeftijd in geinteresseerd ben geraakt, als bijprodukt van mijn interesse in wis- en natuurkunde en kosmologie.
Het Milgram Experiment uit 1961
Toen ik in de jaren 80 van de vorige eeuw studeerde aan de RU te Utrecht kon ik wat bijverdienen als proefpersoon bij experimenten van de Psychologie faculteit. Bij een van die onderzoeken kreeg ik de spelregels van een simpel spel uitgelegd en een tegenstander die alleen via een TV scherm zichtbaar (en hoorbaar) was. Met elkaar praten was niet mogelijk, maar de experimentator vertelde mij over een rode knop waarmee ik mijn tegenstander een elektrische schok kon geven om te laten merken dat ik het niet met hem eens was.
Een geschiedenis die niet geleerd wordt…
Dat mensen de geschiedenis willen herhalen is doorgaans geen bewuste keuze, maar eerder een weerspiegeling van een “diepere psychologische, sociale en culturele dynamiek”.
Er zijn verschillende redenen waarom de geschiedenis zich vaak lijkt te herhalen, en waarmee het gezegde “een geschiedenis die niet geleerd wordt, is gedoemd zich te herhalen” wordt bevestigd.
Hierbij een aantal oorzaken waarom de geschiedenis zich steeds herhaalt.
Hoe zit het met uw aandachtspanne? 3/3
In deze tijden van desinformatie, lijkt mij de aandachtspanne van een mens een factor bij het maken van onderscheid tussen fact en fictie, Dus ik ben er nog eens dieper ingedoken.
Het concept van aandachtspanne is uitgebreid bestudeerd, met name in de context van onderwijs, mediaconsumptie en de impact van technologie op cognitieve functies.
Soera 4 toegelicht door AI
In veel conflicten tussen moslims en niet-moslims wordt gerefereerd naar Soera 4 van de Koran. Omdat ik als niet-moslim onvoldoende kennis heb van de teksten in de Koran, vroeg ik ChatGPT om Soera 4 toe te lichten. Het valt mij op dat het antwoord volledig politiek correct is en dat het “gebruik” ervan door Islamitisch terrorisme onterecht is.
Een verschoven Overton Window
Al in 2007 was er in de Duitse rechtspraak al een duidelijk geval van een verschoven Overton Window bij een van de uitspraken. Ik citeer een artikel uit The Guardian:
Duitse rechter beroept zich op Koran om mishandelde vrouw echtscheiding te weigeren.
Het Overton Window
Toen ik me verdiepte in Poppers Paradox liep ik tegen het, voor mij onbekende, begrip Overton Window aan. Natuurlijk wilde ik daar meer over weten…
Desinformatie 2/…
In het digitale tijdperk is de snelle verspreiding van informatie via sociale media en andere online platforms een tweesnijdend zwaard geworden. Hoewel het de toegang tot kennis heeft gedemocratiseerd en mensen over de hele wereld met elkaar heeft verbonden, heeft het ook geleid tot een gevaarlijk fenomeen: ‘fake news’ (nepnieuws/desinformatie).
Desinformatie 1/…
Nog maar eens wat over de plaag van onze tijd: desinformatie of “fake news” zoals dat wordt gegenereerd door de diverse AI mogelijkheden (voor tekst, beeld en geluid).
Zelfs het onderzoek naar die desinformatie is de afgelopen jaren onder vuur komen te liggen.
Politici van rechts hebben ongefundeerde beweringen gedaan over hoe onderzoek naar desinformatie conservatieve standpunten het zwijgen oplegt, terwijl anderen hebben betoogd dat desinformatie moeilijk te identificeren is en dat fact-checking-initiatieven te politiek zijn om effectief te zijn.
Poppers paradox
Poppers paradox stelt dat als de tolerantie van een samenleving ook opgaat voor de intoleranten, dan zal die intolerantie uiteindelijk gaan domineren, waardoor de toleranten en hun tolerantie worden geëlimineerd. Dus moet de samenleving, om een tolerante samenleving te blijven, het recht hebben om intolerant te zijn ten opzichte van intolerantie. Ik heb het idee dat dit nu nog actueler is dan in 1945, toen het boek gepubliceerd werd.